Alcohol


Ook wel bekend als
ethanol, C2H5OH, ethylalcohol
Officiële naam
ethanol
Verwante testen

Waarom deze test?

Om te bepalen of iemand recent alcohol gebruikt heeft en om te meten hoeveel alcohol in het lichaamsmateriaal aanwezig is.

Welk materiaal?

Bloed, urine, ademlucht, speeksel

Wat wordt er getest?

De test meet de hoeveelheid alcohol in het monster. Alcohol komt via het maag-darmkanaal in het bloed terecht. Een zeer kleine hoeveelheid wordt direct via urine en ademlucht uitgescheiden, maar de meeste alcohol wordt in de lever verwerkt en afgebroken. De lever werkt als ontgifter en breekt alcohol af tot CO2 (koolzuur) en water. Het eerste afbraakproduct van alcohol is echter aceetaldehyde. Deze stof is een belangrijke oorzaak voor het ontstaan van de kater na het drinken van te veel alcohol.

Hoe wordt het materiaal verkregen?

Bloed: Een buisje bloed wordt afgenomen uit een ader aan de binnenkant van de arm, meestal in de plooi van de elleboog. Het bloedmonster wordt gecentrifugeerd en in het bovenstaande (serum of plasma) wordt het onderzoek uitgevoerd. Onderzoek in bloed is het meest betrouwbaar en wordt ook door justitie gebruikt.

Urine: Urine wordt opgevangen in een schoon potje. Daarna moet het goed afgesloten worden met deksel. Binnen twee uur moet het potje naar het laboratorium worden gebracht. Anders in de koelkast bewaren.

Adem: Adem wordt via een pijpje door een speciaal apparaat geblazen waarin het alcoholgehalte gemeten wordt.

Speeksel: Speciale teststrips worden even in de mond genomen, de verkleuring geeft de alcoholconcentratie aan.

Wanneer wordt deze test gedaan?

Het onderzoek kan voor medische of wettelijke doeleinden worden gebruikt.

Medisch: De arts zal een alcoholtest laten doen als er sprake lijkt te zijn van alcoholvergiftiging of chronisch alcoholgebruik, leidend tot gezondheidsschade. Bij alcoholvergiftiging worden de volgende symptomen gezien: verwardheid, wankelende gang, braken, sloomheid, en bewustzijnverlies. Naast de alcoholtest zal de dokter bij alcoholvergiftiging vaak leverfunctietesten, glucose en electrolyten aanvragen. Bij chronische alcoholgebruik is verder de gemiddelde grootte van de rode bloedcellen (MCV) en het CDT, een afgeleidde van het ijzertransporteiwit transferrine van belang.

Wettelijk: Alcoholtests vinden plaats bij alcoholcontrole in het verkeer, bij verzekeringskwesties of bij onderzoek naar gebruik van alcohol door minderjarigen. Meestal wordt hierbij als eerste test de ademtest gebruikt, waarbij het laatste restje lucht diep uit de longen wordt geanalyseerd. Het gemeten resultaat kan worden omgerekend naar het alcoholpromillage in bloed. Bloedanalyse wordt vaak na een afwijkende ademtest ingezet, of als alternatief voor de ademtest. Urine-onderzoek wordt zelden toegepast en speekselonderzoek is nog niet gebruikelijk.

Wat betekent de uitslag?

De lever kan één standaard glas van een alcoholische comsumptie in ongeveer 1 tot 1,5 uur wegwerken. Dat komt neer op rond de 10 gram alcohol per uur. Consumptie van enkele glazen alcohol snel achter elkaar veroorzaakt daardoor gemakkelijk een flinke stijging van de hoeveelheid alcohol in bloed.

Hoeveelheid alcohol in alcoholische consumpties Consumptie Alcohol% Maat glas (ml) Alcohol (g) Gedistilleerd 35 vol% 35 ml 9,8 g Wijn 12 vol% 100 ml 9,6 g Bier 5 vol% 250 ml 10 g

NB: ethanol is lichter dan water. 100 ml weegt ongeveer 80 gram

Medisch: De uitslag van de alcoholtest geeft informatie over de vraag of (overmatig) alcoholgebruik de toestand van de patiënt kan verklaren. Bij de beoordeling spelen ook bijvoorbeeld leeftijd, ras en geneesmiddelengebruik een rol.

Wettelijk: De resultaten worden vergeleken met de wettig toegestane hoeveelheden. Ademmonsters kunnen positief zijn zonder dat iemand (te veel) heeft gedronken, bijvoorbeeld als hij/zij minder dan 10 minuten vóór de test een slok alcoholhoudende drank heeft genomen. Ook bij gebruik van mondspoelwater en hoestsiroop kan de ademtest positief zijn. Dat is de reden dat zo mogelijk alcohol ook in het bloed gemeten wordt.

Toegestane hoeveelheden in het verkeer:

< 10 mmol/l = 0,5 promille < 0,2 promille voor beginnende bestuurders Negatief: < 2 mmol/l = < 0,1 promille

Dodelijk: 100-175 mmol/l, > 5 - 8 promille

Nog vragen?

De informatie over deze test komt van deskundigen uit het ziekenhuislaboratorium. Daar worden dagelijks vele honderden testen uitgevoerd. Laboratoriumspecialisten zorgen er voor dat dit op een veilige en juiste manier gebeurt. Zij adviseren de dokter bij afwijkende uitslagen en ingewikkelde problemen.


Heeft u naar aanleiding van deze informatie nog een vraag?
Stel deze dan aan een klinisch chemicus.

Heeft u als KC naar aanleiding van deze informatie nog een aanvulling?
Geef deze dan door aan de webredactie.