Waarom deze test?

Om een tekort aan vitamine A op te sporen of om het effect van een vitaminetherapie te volgen.

Welk materiaal?

Bloed

Wat wordt er getest?

De test meet de hoeveelheid vitamine A in bloed. Vitamine A is nodig voor de groei, voor een gezonde huid, gezonde slijmvliezen en voor het goed functioneren van de ogen en het afweersysteem. Belangrijke bronnen voor vitamine A zijn de inname van lever, vis en boter. Groenten en fruit bevatten bèta-caroteen, een voorloper van vitamine A. Daarnaast wordt er in Nederland vitamine A toegevoegd aan margarine, halvarine en bak- en braadproducten.

Gebrek aan vitamine A kan optreden bij een voedingspatroon met een te lage hoeveelheid vitamine A of bij slechte opname van vitamine A uit de voeding, bijvoorbeeld bij bepaalde darmaandoeningen. Vitamine A tekort leidt tot verminderde weerstand en daarnaast kan een vitamine A tekort droge en schilferige huid en dof haar veroorzaken. Bij een chronisch vitamine A tekort ontstaat er een storing in het gezichtsvermogen. Nachtblindheid is hiervan het eerste symptoom. Dit kan overgaan in totale blindheid door een ziekte die xeroftalmie wordt genoemd. Dit komt vooral voor in ontwikkelingslanden, waar een vitamine A tekort de voornaamste oorzaak van blindheid is.

Te veel vitamine A kan leiden tot ‘hypervitaminose A'. Symptomen zijn onder meer gebrek aan eetlust, verminderd gezichtsvermogen, hoofdpijn, misselijkheid, vermoeidheid, duizeligheid, spierpijn, oogafwijkingen, neusbloedingen, haaruitval en/of uitdroging van huid en slijmvliezen. Vooral bij zwangerschap moet worden gelet op vitamine A. Te veel vitamine A kan misvormingen van de vrucht veroorzaken. Voor Nederland wordt een ‘veilige bovengrens van inneming' aangehouden van 3000 microgram per dag (10.000 IE); aan supplementen mag maximaal 1200 microgram (is 4000 IE) vitamine A worden toegevoegd, wat ook veilig is voor zwangere vrouwen.

Hoe wordt het materiaal verkregen?

Een buisje bloed wordt afgenomen uit een ader aan de binnenkant van de arm, meestal in de plooi van de elleboog. Om deze ader goed te kunnen zien en voelen wordt een stuwbandje strak om de bovenarm getrokken. In de ader wordt geprikt met een holle naald waardoor het bloed in het buisje wordt gezogen. De naald wordt maar één keer gebruikt en daarna vernietigd.

Wanneer wordt deze test gedaan?

De dokter vraagt een vitamine A test aan wanneer het vermoeden bestaat dat er sprake is van een vitamine A tekort. Een tekort kan onder andere ontstaan als gevolg van een gestoorde vetvertering en/of vetabsorptie (vetopname), het niet goed functioneren van de alvleesklier of bij maagverkleining en door leverziekten, darminfecties, alcoholisme en anorexia nervosa. In ontwikkelingslanden is vitamine A tekort een belangrijke oorzaak van blindheid bij kinderen. De dokter vraagt de test ook aan als het vermoeden bestaat dat patiënten door gebruik van bijvoorbeeld vitaminepillen of andere supplementen te veel vitamine A innemen. Vooral zwangere vrouwen moeten oppassen omdat een (te) hoge inname van vitamine A de foetus kan beschadigen. Vrouwen die zwanger zijn, of zwanger wensen te worden, dienen extra vitamine A en vitamine A supplementen te vermijden.

Wat betekent de uitslag?

Normaal

De streefwaarde voor vitamine A ligt tussen de 1,0 en 2,2 micromol/L.

Verlaagd

Waarden lager dan 0,35 micromol/l wijzen op een deficiëntie.

Nog vragen?

De informatie over deze test komt van deskundigen uit het ziekenhuislaboratorium. Daar worden dagelijks vele honderden testen uitgevoerd. Laboratoriumspecialisten zorgen er voor dat dit op een veilige en juiste manier gebeurt. Zij adviseren de dokter bij afwijkende uitslagen en ingewikkelde problemen.